'Master of Magic' is het eerste CD-ROM-spel dat ik ooit kocht. Dat was zelfs voordat ik een CD-ROM-speler had. Dat zegt iets over hoe graag ik dit spel wilde spelen. Ik las de handleiding en het spreukenboek van kaft tot kaft en keek naar de achterzijde van de doos terwijl ik droomde dat ik het al speelde. Dat klinkt een beetje zielig en misschien was ik dat toen ook wel. Toch stelde het spel met niet teleur toen ik uiteindelijk een CD-ROM-speler in mijn computer had ingebouwd en speelde ik het maanden aan een stuk en bleef er vele jaren compleet aan verslingerd. Ik zal je vertellen waarom.
Het spel lijkt een beetje op een kruising tussen 'Civilization' en 'Heroes of Might and Magic'. Je bent een tovenaar van een van een aantal rassen en je moet dorpen en steden bouwen en legers oprichten om maximaal 3 andere tovenaars te verslaan in een oorlog om de macht over de beide helften van de wereld. Elk ras heeft een selectie aan eenheden of is niet in staat een aantal soorten gebouwen neer te zetten. Je kunt eindigen met om het even welk aantal rassen in je rijk, maar je begint met slechts één. De keuze van het ras zou moeten afhangen van de speelstijl. Sommige rassen hebben snel goede eenheden maar kunnen weinig bouwen (en nooit de echt heel gave dingen zoals de 'Gnoll'). Andere rassen beginnen langzaam met zwakke, generieke eenheden, maar hebben, als ze eenmaal een stad hebben, eenheden maken die heersen op het slagveld (zoals de Elven en de Mensen).
Het 'Civlization'-aspect van het is spel is waarmee je begint. Je hebt één enkel gehucht met twee legers vanwaar je het spel start en begint de wereld te verkennen en je rijk op te bouwen. Je stad moet groeien en om dat voor elkaar te krijgen moet je voedsel produceren. Je kunt gebouwen bouwen om de voedselproductie op te voeren, de industrialisatie op te voeren of in het geval van tempels en Parthenons om te voorkomen dat je bevolking in opstand komt. Klinkt dat bekend? Natuurlijk, want dat is allemaal standaard 'Civilization'-kost. Op de landkaart kan je wegen aanleggen om je legers te versnellen en kolonisten vertrekken vanuit je steden om nieuwe nederzettingen te stichten. Maar 'Master of Magic' is meer dan een simpele 'Civilization'-imitatie.
Je doet onderzoek naar nieuwe toverspreuken in plaats van nieuwe technologieën. De spreuken geven een heel nieuwe dimensie aan de ervaring. Je kunt ze gebruiken om allerhande onderdelen van het spel te beïnvloeden. Je kunt je schepen sneller laten gaan, je troepen beter laten vechten, bergen oprichten en zelfs de tijd stil zetten. Natuurlijk kun je ook hele bendes magische wezens oproepen die in je legers vechten. De hoeveelheid spreuken die je kunt uitspreken wordt door twee zaken bepaald. Allereerst moet je over voldoende 'mana' beschikken om het spel te kunnen gebruiken. Mana kun je zien als een soort magisch geld dat je in tempels kunt krijgen en in magische containers die je open hebt gemaakt. Als tweede telt je talent als tovenaar mee. Dit bepaalt hoeveel 'mana' je maximaal kunt gebruiken per beurt. Beide waarden stijgen gedurende de tijd, wat betekent dat hoe verder je komt in het spel des te belangrijker tovenarij wordt.
Gevechten worden op de tactische kaart uitgevoerd. Spelers kunnen om de beurt hun eenheden verplaatsen en spreuken uitvoeren. Dit is een grote verbetering ten opzichte van de 'winnen of verliezen' aanpak in 'Civilization'. Eenheden kunnen beschadigd raken en toch de slag overleven. Je kunt zelfs terugtrekken als het allemaal uit de hand loopt, maar je kunt dan nog steeds eenheden en aanzien verliezen.
Iets dat je ook niet in Civilization zult aantreffen (maar wel in 'Heroes of Might and Magic') is helden. Helden zullen je zo en dan hun diensten aanbieden. Ze variëren van zielige idioten die met een zwaard zwaaien tot absolute kampioenen die in hun eentje een volledig leger uitroeien. Naarmate je reputatie verbeterd zullen sterkere helden hun diensten aanbieden. Zelfs de grootste held moet in het begin oppassen. Als ze meer ervaren worden krijgen ze extra levels en daaraan gekoppeld zullen hun vaardigheden en incasseringsvermogen stijgen. Sommige helden kunnen zelf toverspreuken gebruiken terwijl andere zich richten op 'normale' gevechtstechnieken. Magische voorwerpen die je vindt terwijl je de wereld verkent kunnen je helden nog meer krachten geven. Later in het spel worden de helden oprecht machtig tot op het punt dat geen enkel leger een kans tegen ze maakt.
Hiermee kom ik aan bij een van de zwakkere kanten van het spel: de spelbalans. Het is niet alleen zo dat de helden belachelijk sterk kunnen worden -dit zou kunnen worden beschouwd als een onderdeel van de spel-, er is ook een bepaalde eenheid die veel te sterk is. Een Paladijn is een menselijke 'eenheid' die de vloer aan kan vegen met zo'n beetje alles, zelfs helden. Het duurt erg lang voordat je ze als speler kunt bouwen en de rest van de menselijke units zijn niet speciaal, maar als je eenmaal over Paladijnen beschikt win je zo'n beetje elk gevecht met gemak. Een ander punt is de zwakke AI. De computer maakt een potje van het beheren van de landen en legers van de ' computer spelers' . Vaak kan een enkel goed georganiseerd leger een heel keizerrijk van de kaart vegen. Gelukkig is er een multiplayer modus die wat meer uitdaging biedt als je tenminste iemand kunt vinden die na zoveel jaar nog tegen je wil spelen.
De graphics zijn beter dan je ze aantreft in Civilization maar nog steeds niet zo goed als in andere spellen. De animatie van het water en de eenheden is niet te overtreffen. De verschillende statistische schermen die je onder de functietoetsen vindt geven een matig interessant beeld maar zitten ook niet in de weg. Je kunt ze gerust negeren. Het scherm is over het algemeen conservatief ingedeeld, maar er ontbreekt niets.
Al met al is 'Master of Magic' een klassieker uit de game-industrie. Oerdegelijke gameplay gecombineerd met een gebrek aan concurrentie hebben hiervoor gezorgd. Er zijn tot op de dag van vandaag veel fans van het spel en de roep om een vervolg wordt nog vaak gehoord. Tijdens de ontwikkeling van 'Master of Orion 3' werd deze roep nog wat versterkt en Quicksilver (de ontwikkelaars) vertelde dat als MoO3 een succes werd ze misschien wel zouden beginnen aan Master of Magic 2. Helaas werd MoO3 een ontzettend grote flop...
Opmerking: je kunt een Patch naar versie 1.31 vinden in de 'Extras'! Het is belangrijk om deze te installeren omdat een aantal fouten wordt aangepakt dat de beleving van het spel verbeteren.